MENU

•   Najważniejszą rolę w gospodarce kamieniami budowlanymi na świecie odgrywają zło­ża gra­ni­tów, mar­mu­rów i pias­kow­ców. Występują w wielu miejscach na świecie. W Europie najbardziej znane są marmury z Włoch, Gre­cji i Hisz­pa­nii, granity ze Skan­dy­na­wii, Ukra­i­ny, Pol­ski i Czech. Ogrom­ne za­so­by gra­ni­tów i mar­mu­rów wy­stę­pu­ją w kra­jach az­ja­ty­c­kich, szcze­gól­nie w Chi­nach i In­diach, bogate złoża występują rów­nież w Taj­lan­dii, Tur­cji, Iranie i Ko­rei Płd. Po­zo­sta­łe kon­ty­nen­ty nie ma­ją już tak roz­wi­nię­tej ba­zy za­so­bo­wej, choć zna­czą­cą dys­po­nu­ją Bra­zy­lia, RPA, USA, Mek­syk, Egipt i Pa­ki­stan.



•   W ostat­nich la­tach Eu­ro­pa, w któ­rej do­tych­czas skon­cen­tro­wa­ne by­ło wy­do­by­cie, stra­ci­ła po­zy­cję li­de­ra na rzecz Az­ji. Obe­c­nie wiel­kość pro­duk­cji w Az­ji jest po­nad dwu­krot­nie więk­sza niż w Eu­ro­pie. Naj­więk­szym świa­to­wym pro­du­cen­tem ma­te­ria­łów ka­mien­nych są Chi­ny, do­star­cza­ją­ce głów­nie pły­ty i blo­ki gra­ni­to­we i mar­mu­ro­we. Do gro­na głów­nych pro­du­cen­tów ka­mie­ni blocz­nych do­łą­czy­ły ostat­nio rów­nież Indie, Iran i Tur­cja. Wzra­sta także nie­wiel­kie do­tych­czas zna­cze­nie kra­jów ame­ry­kań­skich zwła­sz­cza Bra­zy­lii, Mek­sy­ku oraz USA.



•   Do naj­więk­szych eks­porter­ów gra­ni­to­wych blo­ków należy zaliczyć Chi­ny, In­die, Bra­zy­lię, Wło­chy następnie Hisz­pa­nię, RPA Bel­gię, Tur­cję, Por­tu­ga­lię, Nor­we­gię oraz Fin­lan­dię. Z ko­lei naj­więk­szy­mi od­bior­ca­mi są Ko­rea Po­łud­nio­wa, USA, Chi­ny, Niem­cy, Wło­chy oraz Taj­wan. Łącz­na wiel­kość ob­ro­tów su­ro­wy­mi i wstęp­nie ob­ro­bio­ny­mi blo­ka­mi ka­mien­ny­mi jest sza­co­wa­na na oko­ło 40-50 mln t/r, przy czym ele­men­ty gra­ni­to­we i po­kre­w­ne sta­no­wią ok. 70%, pod­czas gdy blo­ki mar­mu­ro­we i po­kre­w­ne za­le­dwie ok. 30%.



•   Naj­więk­szy­mi od­bior­ca­mi pro­du­ko­wa­nych w Chi­nach gra­ni­to­wych i mar­mu­ro­wych blo­ków i płyt są Ko­rea Po­łud­nio­wa, Ja­po­nia i USA.



•   Świa­to­we ob­ro­ty ob­ro­bio­ny­mi ele­men­ta­mi ka­mien­ny­mi się­ga­ją 30 mln t/r, przy czym oko­ło 30% przy­pa­da na ele­men­ty z mar­mu­rów i skał po­krew­nych, a po­zo­sta­łe 70% na ele­men­ty gra­ni­to­we, pias­kow­co­we i in­ne. Chi­ny są obe­c­nie naj­więk­szym eks­por­te­rem ob­ro­bio­nych ele­men­tów ka­mien­nych. Ob­ro­ty ka­mie­nia­mi dro­go­wy­mi (kost­ka itp.) są naj­czę­ś­ciej ogra­ni­czo­ne do wy­mia­ny mię­dzy kra­ja­mi są­sied­ni­mi.



•   Naj­wyż­sze zu­ży­cie no­to­wa­ne jest w Chi­nach, USA oraz we Wło­szech, w dalszej kolejności w Niem­czech, Hisz­pa­nii, Tur­cji, Bra­zy­lii, Gre­cji, Fran­cji, Ja­po­nii, Pol­s­ce, Por­tu­ga­lii, Taj­wa­nie i Ko­rei Po­łud­nio­wej, w Ara­bii Sa­u­dyj­skiej, Bel­gii i Szwaj­ca­rii.



•   W ska­li świa­ta oko­ło 40% ka­mie­ni bu­dow­la­nych użyt­ko­wa­nych jest do pro­duk­cji płyt pod­ło­go­wych, 20% - do płyt okła­dzi­no­wych (w tym 10% do płyt ze­wnę­trz­nych), 4% - do ele­men­tów scho­do­wych, 15% - do ele­men­tów na­grob­ko­wych, 21% - do in­nych ce­lów.



•   Ceny kamieni budowlanych i drogowych są ustalane indywidualnie przez producenta oraz różnicowane w zależności od rodzaju skały, jej jakości i parametrów transakcji. W tabeli poniżej przedstawiono średnie ceny w USA, w USD/t, dla grupy kamieni budowlanych i drogowych:




Rok	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Kamienie bloczne	215.6	201.6	200.0	192.5	164.5	180.5	180.2	180.0	206.0




•   W tabeli poniżej przedstawiono średnie ceny z ostatnich lat w USA, w USD/t, w zależności od rodzaju skały dla kamieni blocznych.




Rodzaj skały	Piaskowiec	Wapień	Granit	Marmur
Średnia cena	100 - 145	140 - 180	200 - 270	250 - 1000

•  Zło­ża skał przy­dat­nych do pro­duk­cji kru­szyw ła­ma­nych oraz ka­mien­nych ele­men­tów bu­dow­la­nych i dro­go­wych do­ku­men­to­wa­ne są w Polsce ja­ko zło­ża ka­mie­ni bu­dow­la­nych i dro­go­wych (ina­czej ka­mie­ni ła­ma­nych i blocz­nych).



•  Po­zy­s­ki­wa­ne w Pol­s­ce ko­pa­li­ny ka­mien­ne prze­zna­cza­ne są w zde­cy­do­wa­nej więk­szo­ś­ci do pro­duk­cji kru­szyw ła­ma­nych, znaj­du­ją­cych za­sto­so­wa­nie w  dro­gow­nic­twie, ko­lej­nic­twie i bu­dow­nic­twie. Tyl­ko kil­ka pro­cent pro­duk­cji łącz­nej sta­no­wią wiel­ko- i ma­ło­ga­ba­ry­to­we ele­men­ty dla bu­dow­nic­twa oraz ma­łe ele­men­ty ka­mien­ne dla dro­gow­nic­twa.



•   Wy­do­by­cie skał przeznaczonych do pro­duk­cji wy­ro­bów ka­mien­nych sto­so­wa­nych w bu­dow­nic­twie i dro­gow­nic­twie sy­ste­ma­tycz­nie wzra­sta­ło do 1.3 mln t w 2008 r., z nie­zna­cz­nym spad­kiem w 2009 r. W wydobyciu dominowały gra­ni­ty, po­cho­dzą­ce głów­nie z re­gio­nu strze­gom­skie­go. Na kolejnych miejscach uplasowały się piaskowce, wapienie, syenity, dolomity i marmury.



•   Do­stęp­ne da­ne na te­mat struk­tu­ry asor­ty­men­to­wej pro­duk­cji wska­zu­ją na do­mi­na­cję blo­ków, płyt i in­nych ele­men­tów gra­ni­to­wych (oko­ło 70-80%) oraz du­że zna­cze­nie ele­men­tów pias­kow­co­wych (20-25%), przy mar­gi­nal­nym udzia­le in­nych ka­mie­ni. Pro­duk­cja kost­ki dro­go­wej i in­nych ka­mie­ni dro­go­wych by­ła sy­ste­ma­tycz­nie ogra­ni­cza­na do ok. 140 tys. t w 2007 r., a na­stę­p­nie wzro­sła do 260-300 tys. t/r w la­tach 2008-2009. W przy­pad­ku kost­ki i in­nych ka­mie­ni dro­go­wych do­mi­na­cja wy­ro­bów gra­ni­to­wych jest więk­sza (praw­do­po­do­b­nie po­nad 90%), przy nie­wiel­kim zna­cze­niu wy­ro­bów sy­e­ni­to­wych i ba­zal­to­wych.



•   War­tość ryn­ku su­ro­wych i wstęp­nie ob­ro­bio­nych ka­mie­ni bu­dow­la­nych oraz ka­mie­ni dro­go­wych prze­kro­czy­ła w 2009 r. 500 mln PLN. Je­śli weź­mie­my pod uwa­gę tak­że ry­nek ob­ro­bio­nych ka­mie­ni bu­dow­la­nych, to łącz­na war­tość ryn­ku osią­gnę­ła praw­do­po­do­b­nie ok. 1 mld PLN, przy czym udział ka­mie­ni im­por­to­wa­nych się­gał oko­ło 40%.

Gospodarka ogólnie Zasoby Wydobycie Produkcja Import Eksport Obroty Zużycie

Poszczególne elementy dotyczące gospodarki kamieniami budowlanymi zostały przedstawione odpowiednio na podstronach: Zasoby, Wydobycie, Produkcja, Import, Eksport, Obroty, Zużycie i Wykaz złóż. Podstrony zawierają dodatkowe tematyczne wykresy oraz informacje o większym stopniu szczegółowości w stosunku do strony startowej - rozpoczynającej prezentację zagadnienia gospodarowania kamieniami budowlanymi.

     Projekt i realizacja: Krystyna Kupiszak


     Baza danych oraz zdjęcia skał i kamieniołomów:
     Barbara Bąk, Jerzy Gągol, Krzysztof Seifert, Elżbieta Tołkanowicz, Krzysztof Żukowski.

Data ostatniej modyfikacji strony 19-05-2020 15:32:20